काठमाडौँ । ‘द्वन्द्वात्मक भौतिकवादी दार्शनिक पद्धतिलाई अवलम्बन नगरीकन प्रगतिशील लेखन अगाडि बढ्न नसक्ने’ गोपिरमण उपाध्यायले बताए ।
प्रगतिशील लेखक सङ्घको आयोजनामा समाजवादी ध्येयका निम्ति प्रगतिशील पुस्तक विषयक ७५औँ परिसंवाद कार्यक्रमको सन्दर्भमा उनले सो धारणा राखेका हुन् ।
२०८१ मङ्सिर ६ गते सङ्घको बागबजारस्थित कार्यालयमा भएको कार्यक्रममा दार्शनिक उपाध्यायले ‘प्रगतिशील लेखनको लागि दर्शनशास्त्र महत्त्वपूर्ण विषय भएको तथा समाज विकासको क्रममा दर्शनशास्त्रको विकास हुने बताए– ‘दर्शनको पद्धति हुन्छ, त्यसको अभावमा राम्रो लेखन सम्भव छैन ।’
कार्यक्रममा आफ्नो धारणा राख्नै दर्शनशास्त्री उपाध्यायले ‘कुनै पनि विचार बन्नको लागि आधार चाहिन्छ’ उनले भने, ‘सङ्घर्ष, आन्दोलन, उत्पादनको लागि सङ्घर्ष सबै भौतिक परिस्थिति हुन र त्यहीबाट चेतनाको निर्माण हुन्छ ।’
दर्शनशास्त्र दिक र काल अनुसार अगाडि बढ्ने बताउँदै दार्शनिक उपाध्यायले भने, ‘दर्शन बन्नको लागि तत्वमिमांसा, ज्ञानमिमांसा र आचारमिमांसा हुनै पर्दछ ।’
मार्क्सवादी दर्शन अनुसार लेखन प्रक्रिया अगाडि बढ्दा श्रमको महत्वप्रति प्रस्ट हुनुपर्ने बताउँदै लेखक उपाध्यायले भने, ‘मानिस कसरी बाच्छ ? तथा मानिस, मानिसद्वारा कसरी ठगिन्छ ? यी दुई प्रश्नहरूका आधारमा मार्क्सवादी लेखन प्रक्रिया अगाडि बढ्छ ।’
परिसंवाद कार्यक्रममा पूरक टिप्पणी गर्दै दार्शनिक श्याम श्रेष्ठले, ‘किताबहरू आफैमा संस्कृति भएको’ बताए – ‘मानिस र उसको दृष्टिकोण परिवर्तन गर्नमा पुस्तकको महत्त्वपूर्ण भूमिका हुन्छ । त्यसका साथै लेखन प्रक्रियाको अवधिमा मानिस आफै परिवर्तन हुँदै गइरहेको हुन्छ ।’
समाजवादी ध्येय भनेको समाजलाई केन्द्र बनाएर क्रियाशील हुनु हो भन्दै लेखक श्रेष्ठले भने, ‘पुस्तकलाई समाजवादी ध्येयमा लग्नको लागि पुस्तकका राम्रा पक्ष अवलम्बन गर्ने र नराम्रा कुरा फ्याँक्नुपर्दछ’ । उनले अगाडि भने, ‘ द्वन्द्ववादी आँखाबाट ऋग्वेदलाई अध्ययन गर्ने हो भने त्यहाँ पनि धेरै सकारात्मक कुराहरू रहेका छन् ।’
प्रलेसका अध्यक्ष डा.मधुसूदन गिरीको अध्यक्षतामा भएको परिसंवाद कार्यक्रमको सञ्चालन सङ्घकी उपाध्यक्ष नमुना शर्माले गरेकी थिइन ।
कार्यक्रमको विषयवस्तुको बारेका परिसंवाद कार्यक्रमका संयोजक समीर सिंहले प्रस्ट पारेका थिए ।
कार्यक्रममा पूरक टिप्पणी गर्नेहरूमा मातृका पोखरेल, समीर सिंह, बालमुकुन्द कार्की, वैरागी जेठा, नानीमैया अधिकारी, शेखर अर्याल, पार्वती राउतलगायत थिए ।
000
www.yugdarshan.com बाट साभार
No comments:
Post a Comment